Dlaczego warto zadbać o prawidłowy poziom witaminy D?

Według badań 90% Polaków cierpi na niedobór witaminy D (witaminy D3). Wiadomo, że może to prowadzić do chorób układu kostnego np. krzywicy, osteoporozy czy osteomalacji.

Dodatkowo niedobór może być przyczyną: infekcji związanych z upośledzeniem odporności, nowotworów, cukrzycy typu 1 i 2, alergii, chorób układu sercowo-naczyniowego i chorób metabolicznych.

W organizmie około 80% witaminy D3 jest wytwarzane pod wpływem promieniowania UVB. W naszym kraju synteza skórna jest efektywna od maja do września w godzinach 10:00-15:00 (jeśli chmury nie zasłaniają słońca). Jeśli eksponujemy na słońce przedramiona i nogi przez co najmniej 15 min (w tych godzinach, bez użycia kremu ochronnego) to wtedy suplementacja witaminy D nie jest konieczna, ale nadal jest zalecana i bezpieczna.
W okresie od października do kwietnia synteza skórna nie jest efektywna.
Jeśli chodzi o dietę to może ona pokrywać maksymalnie 20% dziennego zapotrzebowania na witaminę D (tłuste ryby morskie, oleje rybie, jaja, wątróbka).

Nowe wytyczne dla suplementacji witaminą D

Według wytycznych z 31 maja 2018 roku w sprawie suplementacji witaminą D populację dzielimy na dwie grupy (każdą traktujemy w różny sposób).

1. Osoby zdrowe
2. Osoby z grupy ryzyka wystąpienia niedoboru witaminy- cierpiące na: zaburzenia hormonalne, alergie, choroby autoimmunologiczne, nowotwory, choroby metaboliczne, choroby układu ruchu, zaburzenia gospodarki fosforanowo-wapniowej, choroby układu krążenia, choroby układu nerwowego, zespoły złego wchłaniania.

Profilaktyczna dawka witaminy D w grupach ryzyka – powinna być wyznaczona w oparciu o górną granicę zalecanej dawki w danej grupie wiekowej, populacji zdrowej – czyli jeśli mamy widełki 800-2000jm/dzień dla dorosłych, dla osoby z grupy ryzyka wybieramy 2000 jm/dzień.

W przypadku niedoboru witaminy D – prawidłowa dawka powinna być dopasowana do:

• oznaczenia poziomu witaminy D we krwi
• wagi i wieku
• w grupach ryzyka – również do specyfiki schorzenia i stosowanego leczenia
• w sytuacji, kiedy pojawi się niedobór – dawkę i postępy leczenia zawsze skonsultuj z lekarzem

W grupach ryzyka zaleca się profilaktyczne kontrolowanie poziomu witaminy D w surowicy krwi.

W Polsce nie zaleca się suplementacji mega dawkami witaminy D (np.: 30 tys. j.m/raz na miesiąc).

Przeliczanie dawek witaminy D

Najczęściej na preparatach znajdziemy wielkość I.U. lub j., czyli jednostka międzynarodowa.

1 mikrogram witaminy D to 40 jednostek międzynarodowych.

1 µg = 1 mikrogram = 1 mcg = 40 j.  = 40 I.U.

awkowanie witaminy D

Noworodki urodzone przedwcześnie <32 tyg. ciąży: 800 I.U./dobę

Noworodki urodzone przedwcześnie 33.-36. tyg. ciąży: 400 I.U./dobę

Noworodki donoszone i niemowlęta 0-6 miesiąc: 400 I.U./dobę

6.-12. Miesiąc: 400-600 I.U./dobę

Dzieci 1.-10. Rok życia: 600-1000 I.U./dobę

Młodzież 11.-18. Rok życia: 800-2000 I.U./dobę

Dorośli 19.-65. Rok życia: 800-2000 I.U./dobę

Seniorzy > 75. Rok życia: 2000-4000 I.U./dobę

*specjalną grupę osób stanowią osoby otyłe, które wymagają większej dawki witaminy D w odniesieniu do rówieśników o prawidłowej masie ciała

Pacjencie, jeśli nie wiesz jaką dawkę podać sobie lub dziecku zrób badanie poziomu witaminy D we krwi i z pomocą lekarza dopasuj dawkę suplementu.

Podstawowym badaniem poziomu witaminy D jest oznaczenie jej metabolitu 25 (OH) D w surowicy krwi. Jeśli wystąpi niedobór lub nadmiar witaminy należy skontaktować się z lekarzem w celu ustalenia leczenia.

Ciężki niedobór 0-10 ng/ml (zgłoś się do lekarza)

Niedobór> 10-20 ng / ml (zgłoś się do lekarza)

Optymalne stężenie> 30-50 ng/ml

Wysokie stężenia> 50-100 ng/ml (zgłoś się do lekarza)

• Podczas suplementacji witaminą D należy zapewnić również odpowiednie spożycie wapnia w diecie.

• Pora przyjmowania witaminy D nie ma znaczenia, ale warto ją przyjmować z posiłkiem zawierającym tłuszcz, który poprawi jej wchłanianie.